Kuptimi e fjalës “botë” në Bibël

“Unë ia kam dëftuar emrin tënd njerëzve që ti m’i ke dhënë nga bota; ishin të tutë dhe ti m’i ke dhënë; dhe ata e kanë ruajtur fjalën tënde… Unë lutem për ta, nuk lutem për botën, po për ata që më ke dhënë, sepse janë të tutë.” – Gjoni 17:6-12

Shpesh ndodh që, kur të krishterët lexojnë fjalën “botë” në Bibël, sidomos te Gjoni 3:16 ku thuhet “Sepse Perëndia e deshi aq botën” ata mendojnë automatikisht që kjo i referohet cdo njeriu, në cdo kohë, kudo në tokë.

E kuptuara e zakonshme e Gjonit 3:16, pa e studiuar atë, është që shprehja “të gjithë botën” – nënkupton “cdo njeri kudo që ka jetuar në tokë.” Por kjo nuk është ajo që Gjoni po thoshte këtu. Më lejoni ta shpjegoj. Fjala “botë” e përdorur këtu është fjala greke “kosmos.” Kjo fjalë në shumicën e rasteve të përdorur në Bibël nuk ka kuptimin “cdo njeri në botë”. Ajo, në fakt, ka kuptime të ndryshme.

Ja disa shembuj të përdorimit të kësaj fjale nga vetë Shkrimi dhe kuptimeve të ndryshme që ajo ka.
1. “Ai (Fjala) ishte në botë dhe bota u bë me anë të tij; dhe bota nuk e njohu.” (Gjoni 1:10)
Jezusi ishte në botë – një referencë për planetin dhe banorët e tij. Dhe, ai e bëri botën – struktura fizike e krijuar dhe e mbajtur prej Tij. Dhe, bota nuk e njohu – njerëzit nuk e njohën Atë. Në këtë varg të shkurtër ne marrim tre nuanca të ndryshme të së njëjtës fjalë “kosmos.” Atëhere si mund të themi ne që sa herë që lexojomë fjalën “botë” i referohet cdo njeriu kudo në botë?!
2. “Të nesërmen, Gjoni e pa Jezusin që po vinte drejt tij dhe tha: «Ja, Qengji i Perëndisë, që ngre mëkatin e botës!” (Gjoni 1:29)

Gjoni po thoshte një nga dy gjëra, këtu në këtë varg. Ose ai po thoshte:

1) Vështroni qengjin e sakrificës që do të heqë cdo mëkat të cdo personi që ka jetuar. Ose,
2) Vështroni qengjin e sakrificës që do të heqë jo vetëm mëkatin e Izraelitëve por të njerëzve nga cdo fis, gjuhë dhe komb.
Nëse deklarata e parë është e vërtetë, atëhere cdo mëkat të cdo personi që ka jetuar ndonjëherë u pagua në Kalvar dhe Perëndia nuk mund të gjykojë asnjë njeri mbi bazën e veprimeve, mendimeve, veprave të tyre, rebelimit ose edhe mosbesimit, duke qënë se të gjitha këto mëkate janë të gjitha të paguara. Nëse kuptimi është që Krishti pagoi cdo mëkat të cdo njeriu që ka lindur, atëhere asnjë njeri nuk duhet të shkojë në ferr dhe Perëndia nuk duhet të dënojë asnjë njeri sepse cdo gjë u pagua në kryq.

Nëse deklarata e dytë është e vërtetë, atëhere fjala “kosmos” mund të përdoret në një kuptim më të ngushtë që përfshin njerëz nga të gjitha kombet, por jo cdo person të të gjitha kombeve. 

3.“Sepse askush nuk bën gjë në fshehtësi kur kërkon të njihet botërisht; po të bësh të tilla, shfaqju botës!».” (Gjoni 7:4)

Në këtë varg, vëllezërit e Jezusit po e inkurajonin atë të ngjitej në festën e Jeruzalemit, të bënte disa mrekulli dhe të përhapte famën e tij. Por sic edhe duket, e gjithë bota nuk ishte në Jeruzalem. Jo cdo njeri në botë ishte në Jeruzalem. 

4.“Atëherë farisenjtë thanë midis tyre: «A e shihni se s’po bëni asgjë; ja, bota shkon pas tij».” (Gjoni 12:19)

Po njësoj, farisenjtë nuk po thonin që njerëz nga kontinente të largëta dhe cdo njeri në botë po e ndiqte Jezusin në atë moment. Por, një turmë e madhe në Jeruzalem e ndiqte. Pra, përsëri ne shohim një shembull të qëllimit të ngushtë të fjalës “kosmos.” Nuk ka fare kuptim nëse fjalës ‘botë’ këtu do ti vendosim kuptimin ‘cdo njeri në tokë’.

5.Bota nuk mund t’ju urrejë juve, por mua më urren sepse unë dëshmoj për të se veprat e saj janë të mbrapshta.” (Gjoni 7:7)

Këtu, Jezusi foli për “kosmos”-in që e urren Atë. Por, jo cdokush që ka jetuar në këtë tokë e ka urryer Atë. Jezusi këtu po fliste për shumicën e popullsisë që qëndroi kundër tij. Ai nuk donte të thoshte që “cdo njeri që ka lindur ndonjëherë” iu kundërvu Atij.

6.“Por përpara festës së Pashkës, Jezusi, duke e ditur se kishte ardhur ora e tij të kalojë nga kjo botë tek Ati, duke i dashur të vetët që ishin në botë, i deshi deri në fund.” (Gjoni 13:1)

Në këtë varg, Gjoni bëri një dallim midis “kosmos”-it dhe atyre që Jezusi do. Me fjalë të tjera, ata që i përkisnin atij ishin në botë dhe Ai i deshi deri në fund. Por, Ai i vuri në kontrast me “botën.” Ky është një dallim thelbësor. Kaq thelbësor, në fakt, saqë Jezusi shkoi të lutej vetëm për ata që Ati i kishte dhënë, por jo për botën.

7. “Unë ia kam dëftuar emrin tënd njerëzve që ti m’i ke dhënë nga bota; ishin të tutë dhe ti m’i ke dhënë; dhe ata e kanë ruajtur fjalën tënde. Tani ata kanë njohur se gjithçka që ti më ke dhënë vjen prej teje, sepse ua kam dhënë atyre fjalët që ti më ke dhënë mua; dhe ata i kanë pranuar dhe kanë njohur se me të vërtetë unë dola nga ti, dhe besuan se ti më dërgove.” (Gjoni 17:6-9)

Nëse fjala “kosmos” nënkupton “cdo njeri që ka jetuar,” dhe Perëndia “kaq shumë i deshi” pse Jezusi do të bënte këtë ndarje midis botës dhe “njerëzve që m’i ke dhënë nga bota”? Jezusi u lut specifikisht për ata njerëz që Perëndia i dha Atij (“ishin të tutë ”) dhe Ai specifikisht nuk u lut për “botën.”

Përsëri, fjala “kosmos” jo gjithmonë nënkupton “cdo njeri që ka jetuar.” Shpesh ka kuptimin “njerëz nga cdo kombësi në dallim nga ekskluziviteti i izraelitëve.”

Fakti i cështjes është: Nëse Perëndia deshi cdo njeri që ka jetuar saqë dha Birin e Tij të vetëmlindur për të vdekur për këdo që ka jetuar, atëhere Jezusi ishte në kundërshtim të drejtpërdrejtë me Atin e tij kur – pak përpara se të kryqëzohej – nuk u lut për këdo që ka jetuar.

Por, realiteti është …

As Jezusi dhe as Gjoni nuk mësuan kurrë që Perëndia deshi dhe pagoi ndëshkimin e mëkatit për këdo që ka jetuar.

Më lejo të jap dy vargjet e fundit që do të provojnë që Jezusi bëri një dallim midis atyre që ishin të tijët dhe “kosmos”-it.

8.“Dhe unë do t’i lutem Atit dhe ai do t’ju japë një Ngushëllues tjetër, që do të qëndrojë përgjithmonë me ju, Frymën e së Vërtetës, që bota nuk mund ta marrë, sepse nuk e sheh dhe nuk e njeh; por ju e njihni, sepse qëndron me ju dhe do të jetë në ju.” (Gjoni 14:16-17)

Vetëm ata që marrin Frymën e Shenjtë (vetë subjekti i diskutimit të Jezusit me Nikodemin te Gjoni 3) do të marrin jetën e përjetshme.

Përsëri, Jezusi tha që bota “nuk mund ta marrë” Frymën e së Vërtetës. Në fakt, bota as nuk e sheh dhe as nuk e njeh atë. Në anën tjetër, apostujt e njihnin atë sepse Ai do të ishte me ta dhe në ta.

Pra, nëse Perëndia deshi cdo njeri që ka jetuar saqë dha Birin e tij për mëkatet e tyre, atëhere pse po këta njerëz – bota – nuk mund ta marrin Frymën e Shenjtë që është e domosdoshme për shpëtim?

9.“Po të ishit nga bota, bota do të donte të vetët; por sepse nuk jeni nga bota, por unë ju zgjodha nga bota, prandaj bota ju urren.” (Gjoni 15:19)
Tani përpiqu ta lexosh vargun më lart që sapo lexove dhe fjalën “botë” zëvendësoje me “cdo njeri që ka jetuar”. Papritur, vargu nuk ka fare kuptim. Unë po e bëj këtë për ty:

“Nëse ti do ishte pjesë e cdo njeriu që ka jetuar, atëhere cdo njeri që ka jetuar do ti donte të vetët; por sepse ti nuk je pjesë e cdo njeriu që ka jetuar, por unë të kam zgjedhur nga cdo njeri që ka jetuar, prandaj cdo njeri që ka jetuar të urren.”

Gjithashtu edhe jashtë ungjillit të Gjonit shohim po të njëjtën gjë.

10. “Dhe jo vetëm që është rreziku për ne që kjo mjeshtria jonë të hidhet poshtë, por që edhe tempulli i perëndeshës së madhe Artemisa të mos vlerësohet më aspak dhe që t’i hiqet madhështia asaj, që gjithë Azia, madje gjithë bota, e nderon”. (Veprat 19:27)

 Çdo njeri që ka jetuar në tokë e nderonte perëndeshën Artemisë?

11. “Së pari, e falënderoj Perëndinë tim me anë të Jezu Krishtit për të gjithë ju, sepse për besimin tuaj është folur në gjithë botën.” Romakët 1:8

Cdo njeri që ka jetuar në botë ka folur për besimin e romakëve?

12. “Ne e dimë që jemi prej Perëndisë dhe se e gjithë bota ndodhet nën kontrollin e të ligut.” (1 Gjoni 5:19)

Tani, përpiqu që fjalës ‘botë’ ti futësh kuptimin ‘cdo njeri qe ka jetuar’. A mund ta bëjmë dot këtë? Cdo njeri është nën kontrollin e të ligut? Edhe të krishterët?

13. “E gjithë bota u mrekullua pas bishës…” (Zbulesa 13:3)

A mund ti fusim fjalës botë këtu kuptimin e cdo njeri ne tokë? Nëse do ta bënim këtë atëhere kjo do të thoshte që edhe të krishterët u mrekulluan pas bishës.

Shpesh kur Gjoni përdor fjalën “botë” në ungjillin e tij apo në letrat e tij ai dëshiron të tregojë që shpëtimi nuk ishte vetëm për izraelitët por edhe per kombet e tjera johebraike.

Pra, Kur Jezusi i thotë këto fjalë atij te Gjoni 3:16 po ia bën të qartë se shpëtimi për të cilin ai po vdiste në kryq ishte edhe për johebrenjtë nga mbarë bota.

Brenda vargut ka një limitim, një kufizim, të gjithë ata që besojnë do të marrin jetën e përjetshme. Nëse vargu po thoshte që Perëndia do dhe ka vdekur për cdo njeri që ka jetuar në këtë tokë atëhere pse Ai duhej ta vendoste këtë limitim, këtë kufizim?

Vetëm 20 vargje pas Gjonit 3:16 është një varg i anashkaluar dhe i papëlqyeshëm. Gjoni 3:36, i cili thotë:

“Ai që beson në Birin ka jetë të përjetshme, por ai që nuk i bindet Birit, nuk do të shohë jetë, por zemërimi i Perëndisë qëndron mbi të».”

Ai që beson te Krishti ka jetë të përjetshme dhe nuk është nën zemërimin e Perëndisë, ndërsa ai që nuk i bindet Birit… cfarë qëndron mbi të?

 

 

Lini një Përgjigje

Adresa juaj email s’do të bëhet publike. Fushat e domosdoshme janë shënuar me një *

Rikthehu në Fillim të Faqes